Przegląd aktualności

Powiatowy Konkurs Języka Niemieckiego

W dniu 17 kwietnia 2012 r. w PCE w Gorlicach odbył się Powiatowy Konkurs Języka Niemieckiego dla Uczniów Szkół Ponadgimnazjlanych. Z naszej  szkoły...

XIX Olimpiada Informatyczna

Do kolejnego etapu XIX Olimpiady Informatycznej zakwalifikował się Paweł Bajorek uczeń klasy IIIa. Jest to kolejny sukces Pawła po wcześniejszym mi...

Wojewódzki Konkurs Wiedzy Chemicznej

Do etapu finałowego Wojewódzkiego Konkursu Wiedzy Chemicznej organizowanego przez Uniwersytet Jagielloński zakwalifikowali się uczniowie klasy IIIb...

Sukces Martyny

W ubiegłorocznym konkursie fotograficznym "Las jest w nas" organizowanym przez Komitet Olimpiady Wiedzy Ekologicznej, Martyna Szylak z klasy IIId...

Opłatek ze Stowarzyszeniem Patronus

Materiał w przygotowaniu
Zmarł Profesor Jacek Szurek

Zmarł Profesor Jacek Szurek

  Zmarł Profesor Jacek Szurek, absolwent (matura 1963) i nauczyciel Liceum Ogólnokształcącego w Bieczu (1970 - 2001), założyciel i długoletni opiek...
Boże Narodzenie 2011

Boże Narodzenie 2011

    "A stało się to wszystko, aby się wypełniło Słowo Pańskie powiedziane przez Proroka: Oto Dziewica pocznie i porodzi Syna, któremu nadadzą imię...
Mistrzostwa Powiatu w pływaniu

Mistrzostwa Powiatu w pływaniu

Reprezentacja Liceum w składzie Aleksandra Leśniak II b, Magdalena Schindler I c, Ewelina Galas I b, Natalia Przybylska Ib, Aleksandra Piecuch I a2,...
Wieczór poezji z Miłoszem

Wieczór poezji z Miłoszem

W piątek (16. grudnia) licznie zgromadzona na Wieczorze z poezją publiczność uczciła pamięć poety, eseisty i prozaika Czesława Miłosza. W miłej...

XXXVIII Olimpiada Historyczna

Do II etapu XXXVIII Olimpiady Historycznej z bardzo dobrym wynikiem (minimum to 42 punkty z pracy pisemnej) zakwalifikowała się uczennica klasy IIc...
Mistrzostwo Powiatu w koszykówce dla dziewcząt z LO Biecz

Mistrzostwo Powiatu w koszykówce dla dziewcząt z LO Biecz

W dniu 13 grudnia 2011 r. w hali I LO im. Kromera w Gorlicach miały miejsce Mistrzostwa Powiatu Gorlickiego w koszykówce dziewcząt - Licealiada 2011...

Okręgowy etap wojewódzkiego konkursu chemicznego

W sobotę 10 grudnia w Tarnowie odbył się okręgowy etap wojewódzkiego konkursu chemicznego organizowanego przez Zakład Dydaktyki Chemii UJ. Z naszej...

Pokazy informatyczne

W dniu 7 grudnia 2011 r. uczniowie klas III uczestniczyli na WSB-NLU  w Nowym Sączu w pokazach informatycznych pod nazwą Potęga Informatyki. ...
Mikołajki

Mikołajki

Orszak (okazały jak nigdy) Św. Mikołaja odwiedził nasze liceum i grzecznej młodzieży, a także nauczycielom wręczył upominki. Również przedszkolaki z...

Olimpiada Wiedzy o AIDS i Uzależnieniach

W dniu 1 grudnia 2011 r. Arkadiusz Gubała z kl. II b zajął III miejsce w Powiatowej Olimpiadzie Wiedzy o AIDS i Uzależnieniach. Konkurs dla młodzieży...

Designed by:
SiteGround web hosting Joomla Templates
Patron PDF Drukuj Email


Stanisław Wyspiański

pomnik Stanisława Wyspiańskiego przed budynkiem Szkoły(1869 - 1907), dramatopisarz, poeta, malarz i reformator teatru; syn rzeźbiarza; 1884/85 i 1887 - 95 studiował w krak. Szkole Sztuk Pięknych (był m.in. uczniem i współpracownikiem J. Matejki) oraz na UJ; 1890 - 94 za granicą, gł. w Paryżu, gdzie oddziałała nań sztuka P. Gauguina, nabistów oraz drzeworyt jap.; 1898 - 99 kierownik graf. krak. "Życia"; 1898 - 1905 działał m.in. jako malarz-dekorator i inscenizator w krak. teatrach; 1902 został docentem ASP; od 1897 czł. Towarzystwa Artystów Polskich Sztuka (Sztuka), 1902 czł. Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana. Ulubioną techniką Wyspiańskiego był pastel (wizerunki dzieci, autoportrety); zajmował się też grafiką (m.in. ilustracje do Iliady Homera, winiety i układy graf. tyg. "Życie" oraz wyd. własnych dramatów, fluoroforty). Ważne miejsce w jego działalności, rozpoczętej współpracą z Matejką i J. Mehofferem przy polichromii Kościoła Mariackiego, zajmowały projekty witraży i polichromii wnętrz, np. w krak. kościele Franciszkanów (1897 - 1905) oraz nie zrealizowane w katedrze lwow. (1892 - 94) i wawelskiej (1900 - 02). W twórczości plastycznej Wyspiańskiego przeważał portret (np. K. Lewandowskiego, L. Rydla 1898) i pejzaż (m.in. cykl widoków na kopiec Kościuszki 1904 - 05). Wspólnie z W. Ekielskim stworzył projekt przebudowy wzgórza wawelskiego i uczynienia z niego Akropolis pomnika dziejów i potęgi Polski (1904 - 08). Wyspiański opracowywał scenografie do inscenizacji własnych dramatów, projekty dekoracji wnętrz (np. siedziby Tow. Lekarskiego w Krakowie), mebli i tkanin, oraz projekty architektoniczne. Był jednym z twórców programu i praktyki tzw. sztuki stosowanej w Polsce, reformatorem grafiki książkowej; w jego stylu jest widoczny zarówno trwały wpływ Matejki, jak i żywe związki z secesją (dekoracyjność, charakterystyczna giętka i kapryśna linia, stylizacje roślinne) i impresjonizmem. W dziedzinie literatury stał się największym obok romantyków twórcą dramatu, zwł. tragedii. We wczesnych utworach Wyspiańskiego dominowała problematyka metafizyczna, wyrażająca się m.in. w nawiązaniu do antycznej tragedii i antycznego fatum jako źródła tragizmu (Meleager 1899, wyst. 1908, Protesilas i Laodamia 1899, wyst. 1903), ukazanego także w realiach nar. historii (dramat z dziejów powstania listopadowego Warszawianka wyd. i wyst. 1898) i ówczesnej wsi galic. (Klątwa 1899, wyst. 1900). W późniejszej twórczości (od 1900), oprócz wielkiej polemiki polit. i historiozoficznej ze współczesnością (Wesele, wyd. i wyst. 1901, Wyzwolenie, wyd. i wyst. 1903), rozwinął nurt filoz. i metafizycznej interpretacji dziejów pol. (Legion 1900, wyst. 1911, Bolesław Śmiały, wyd. i wyst. 1903, Noc listopadowa 1904, wyst. 1908, Skałka 1907, Zygmunt August 1907 nie ukończony, wyd. zupełne 1930, wyst. 1932; w pewnej mierze również Akropolis 1904, wyst. 1926), także wątków homeryckich (Powrót Odysa 1907, wyst. 1917). W Weselu, uznawanym do dziś za największy dramat pol. XX w., zabawa weselna gromadząca chłopów i gości z miasta (akcja osnuta na realnym wydarzeniu ślubie L. Rydla z chłopką z Bronowic, J. Mikołajczykówną) przeobraża się w widowisko wizyjno-symbol., w którym następuje szydercza konfrontacja romant. mitu gotowości do powstania z niedojrzałością ówczesnego społeczeństwa. W Wyzwoleniu przeciwstawił Wyspiański współczesnym mitom ideowym i polit., zwł. romant. mesjanizmowi i tyranii poezji Mickiewiczowskiej, program wyzwolenia Polski jako silnego i takiego, jak wszędzie, państwa. W zespole dramatów filoz. i historiozoficznych (także w epicko-wizyjnych rapsodach hist.: Bolesław Śmiały 1900, Kazimierz Wielki 1900 i in.) ośr. problematyki stał się wyrosły z nietzscheanizmu dylemat życia i porządku moralnego. Od buntu wobec idei chrystianizmu (Wyzwolenie), od bezwzględnej apologii życia, mimo związanej z nim zbrodni (Bolesław Śmiały, Skałka), przez próbę pogodzenia pogańskiego tryumfu życia z tradycją chrześc. (Akropolis) doszedł Wyspiański do równie bezwzględnego ukorzenia się wobec surowego ładu moralnego (Sędziowie, wyd. i wyst. 1907), w zgodzie z którym widział szansę wielkości i realizacji racji stanu (Zygmunt August oraz parafraza Cyda P. Corneille'a, wyd. i wyst. 1907). W teatrze był pionierem antywerystycznych konwencji teatr. i nowocz. pojmowania inscenizacji; był pierwszym inscenizatorem Dziadów A. Mickiewicza (wyst. 1901, tekst adaptacji scenicznej wyd. 1901), w pełnym zakresie swe projekty inscenizacyjne i scenograficzne zrealizował w wyst. Bolesława Śmiałego. Idee teatralne Wyspiańskiego (m.in. wyrażone w studium o Szekspirowskim Hamlecie: The Tragical Historie of Hamlet... świeżo przeczytana i przemyślana... 1905) legły u podstaw rozwoju nowocz. sceny pol. (L. Schiller, hasło teatru ogromnego); Dzieła zebrane (t. 1 16 1958 71), Listy zebrane (t. 2, cz. 1 2 1979, t. 1, cz. 1 1994); wybory: Dramaty (1955), Poezje (1957); Kalendarz życia i twórczości S. Wyspiańskiego 1898-1907 (1995). J. NOWAKOWSKI Wyspiański. Studia o dramatach, Kraków 1972; A. ŁEMPICKA Wyspiański pisarz dramatyczny, Kraków 1973; Z. KĘPIŃSKI Stanisław Wyspiański, Warszawa 1984; W. BODNICKI Z rodu tytanów, Łódź 1985; A. OKOŃSKA Stanisław Wyspiański, Warszawa 1991.

 

Tłumaczenie strony

English Finnish French German Polish Romanian

Licznik odwiedzin

mod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_counter
mod_vvisit_counterDzisiaj9
mod_vvisit_counterWczoraj22
mod_vvisit_counterW tym tygodniu154
mod_vvisit_counterW ubiegłym tygodniu215
mod_vvisit_counterW tym miesiącu346
mod_vvisit_counterW ubiegłym miesiącu1182
mod_vvisit_counterRazem508026

Online: 1
IP: 44.192.95.161
,
Dzisiaj: Paź 12, 2024